خواب / اختلالات خواب / بیماری بی‌خوابی

اختلالات زمینه‌ای متعددی وجود دارند که می‌توانند باعث فقر کیفی خواب شوند

گذراندن ساعاتی در شب با پهلو به پهلو شدن و غلت زدن، آن هم زمانی که شخص سعی در خوابیدن دارد ناراحت کننده، مخل و آزار محض است. پهلو به پهلو شدن و غلت زدن در خواب شبانه می‌تواند باعث کاهش کیفیت خواب و کیفیت زندگی گردد. دلایل مختلفی شامل فقر بهداشت خواب، رژیم غذایی نامتعادل و حتی اختلالات زمینه‌ای پزشکی در این مورد مطرحند. رعایت بهداشت خواب مناسب مثل خاموش کردن وسایل الکترونیکی و دنبال کردن یک جدول زمان‌بندی خواب می‌توانند در متوقف کردن مشکل مفید باشند. اگر کسی نگران آن باشد که مشکل مورد بحث در وی ناشی از یک اختلال زیربنایی پزشکی است باید به پزشک مراجعه کند.

کودکان دچار اختلال خواب دارای علایم بیشتری از اختلالات افسردگی و اضطراب هستند

مشکلات خواب کودکان بهایی دارد که باید تقبل کرد. در یک مطالعه روشنگر در "مرکز پزشکی دانشگاه نورث‌وسترن" دانشمندان الگوهای خواب 510 کودک سنین 2 تا 5 سال را دنبال کردند. این مطالعه نشان داد که خواب کمتر در طول شب به معنی رفتارهای مشکل‌دار بیشتر در طول روز است. مطالعات دیگری فقر خواب در کودکان را با نمرات بد در کلاس درس مواردی مثل ریاضیات، خواندن و نوشتن مرتبط کرده‌اند. به علاوه، برخی مطالعات نشان می‌دهند که کودکان دچار اختلال خواب دارای علایم بیشتری از اختلالات افسردگی و اضطراب هستند.

خواب‌آلودگی مفرط ممکن است نتیجه اختلالات خواب یا یک مشکل زیربنایی دیگر در پیوند با سلامت باشد.

کمیت‌سنجی خواب‌آلودگی مفرط ممکن است کار دشواری باشد زیرا مفهوم آن در میان افراد یکسان نیست. در کل خواب‌آلودگی مفرط احساس خستگی مفرط یا خواب‌آلودگی است که در طول یک روز یا برای روزهای متوالی ادامه پیدا می‌کند. خواب‌آلودگی مفرط مشکل نسبتاً شایعی است. یک مطالعه مربوط به سال 2019 که در "نیچر ارتباطات" منتشر شده است می‌نویسد که 10 تا 20 درصد مردم به درجاتی با مشکل خواب‌آلودگی مفرط مواجه هستند. خواب‌آلودگی مفرط چند علت محتمل می‌تواند داشته باشد که هر یک از آنها درمان‌های متفاوتی دارد. برخی از علل بیشتر شایع خواب‌آلودگی مفرط شامل عدم برخورداری از خواب کافی و کیفیت ضعیف خواب است. در برخی موارد خواب‌آلودگی مفرط ممکن است نتیجه اختلالات خواب یا یک مشکل زیربنایی دیگر در پیوند با سلامت باشد.

تعریق شبانه در نوزادان و کودکان خردسال نسبتاً شایع است

شاید مردم فکر می‌کنند که عرق کردن چیزی است که باید برای بروز آن تا سال‌های نوجوانی منتظر ماند - اما تعریق شبانه عملاً در نوزادان و کودکان خردسال نسبتاً شایع است. در واقع یک مطالعه مربوط به سال 2012 که به 6381 کودک در سنین 7 تا 11 سالگی پرداخته بود پی برد که 12 درصد این کودکان در طول هفته دچار تعریق شبانه بودند. تعریق شبانه در هر سنی برای کودکان ممکن است بروز کند. این تعریق‌ها ممکن است حالت منظم داشته یا به شکل گهگاهی اتفاق بیفتند. گاهی از اوقات این تعریق با مشکلات سلامت مثل موارد مطرح شده در ادامه این مقاله مرتبطند اما برخی از اوقات بروز آنها فاقد هر گونه دلیلی است.

در موارد نادر فلج خواب با یک اختلال روان‌پزشکی زیربنایی مرتبط است

محققان خواب به این جمع‌بندی رسیده‌اند که در اکثریت موارد، فلج خواب صرفاً نشانه‌ای از آن است که بدن به راحتی مراحل خواب را پشت سر نمی‌گذارد. در موارد نادر فلج خواب با یک اختلال روان‌پزشکی زیربنایی مرتبط است. قرن‌ها قرن علایم فلج خواب به طُرق مختلف توصیف شده و اغلب آن را به حضور "شیطان" نسبت داده‌اند: اهریمنان نادیدنی شب در دوران باستان، ساحره پیر در "رومئو و ژولیت" شکسپیر و آدم‌ربایان بیگانه. تقریباً تمامی فرهنگ‌ها در سراسر تاریخ داستان‌هایی در مورد مخلوقات شیطانی سایه‌وار داشته‌اند که خواب انسان‌های بی‌پناه را از وحشت می‌آکنده‌اند. مردم از دیرباز توضیحاتی برای این فلج زمان خواب و احساس وحشت ملازم آن ارائه داده‌اند.

برخی اختلالات خواب نیز می‌توانند احتمال بروز رویاهای زنده را افزایش دهند

چیزهای بسیاری مثل محرومیت از خواب و مصرف مشروب الکلی می‌توانند باعث ایجاد رویاهای زنده شوند. برخی اختلالات خواب نیز می‌توانند احتمال بروز رویاهای زنده را افزایش دهند. هر کسی رویا می‌بیند اما همه کس این رویاها را به خاطر نمی‌آورد. مردم در حدود دو ساعت از اوقات شب را به رویابینی می‌گذرانند. خواب و رویا مسائلی پیچیده‌اند و برای دانشمندان به شکل راز باقی مانده‌اند. آنچه می‌دانیم این است که کیفیت خواب برای بسیاری از عملکردهای مغز حیاتی است. خواب بر چگونگی فعل و انفعال سلول‌های عصبی بر یکدیگر تأثیر می‌گذارد. پژوهشگران اکنون به این اعتقاد نیز رسیده‌اند که خوابیدن می‎تواند به زدودن مواد سمی انباشته شده در مغز در طول ساعات بیداری کمک کند.