ریفلاکس اسید در نوزادان و کودکان خردسال - علل، علایم، و درمان

• هانا نیکولز، دکتر النا بیگرز
• ترجمۀ فرهنگ راد

اغلب نوزادان به عنوان بخشی از جوش و خروش روزمرۀ خود شیر را "تُف" می‎کنند. عمل تف کردن شیر به عنوان ریفلاکس یا ریفلاکس معده به مری شناخته می‎شود. ریفلاکس عملی کاملاً نرمال، شایع در میان نوزادان و اطفال خردسال و به ندرت موردی جدی است.
ریفلاکس معده به مری (GER) هنگامی بروز می‎کند که محتویات معدۀ کودک به مری وی برگردد. این وضعیت زیر عنوان ریفلاکس بدون مشکل تعریف شده و معمولاً خود به خود رفع می‎شود.
برخی اوقات یک شکل جدی‎تر و درازمدت‎تر ریفلاکس معده به مری به نام بیماری ریفلاکس معده به مری (GERD) می‎تواند باعث ایجاد ریفلاکس شود.
مطالب این مقاله:
• علل ریفلاکس و GERD در کودکان خردسال و نوزادان
• علایم
• تشخیص ریفلاکس در کودکان خردسال و نوزادان
• درمان

علل ریفلاکس و GERD در کودکان خردسال و نوزادان
عضله‎ای به نام اسفنکتر ازوفاژیال تحتانی در مری وجود دارد. این عضله برای ورود غذا به داخل معده شل می‎شود و برای ممانعت از بازگشت غذا و اسید معده به داخل مری منقبض می‎گردد.
اگر عضلۀ مزبور به طور کامل بسته نشود، مایع درون معده به داخل مری باز خواهد گشت. این اتفاق گاهی برای همۀ مردم رخ می‎دهد اما با توالی بیشتر در بچه‎های زیر یک سال بروز می‎کند.
GER گاهی از اوقات نادیده گرفته می‎شود زیرا مایع درون مری تحتانی باقی می‎ماند یا برگشته و استفراغ می‎شود.
ریفلاکس یا قی کردن، در کودکان خردسال و نوزادان شایع است و اوج آن در سنین 3 تا 4 ماهگی بروز می‎کند. برخی از کودکان روزانه دستکم یک بار دچار ریفلاکس می‌شوند در حالی که برخی بچه‌ها اغلب در هنگام تغذیه دچار آن می‎گردند.
میزان استفراغ یا قی با رشد عضلۀ مسؤول کنترل جریان غذا کاهش پیدا می‎کند، و این اتفاق معمولاً در سن 18 ماهگی بچه رخ می‎دهد.
اگرچه این موضوع بیشتر در افراد بزرگسال شایع است، GER می‎تواند به بیماری ریفلاکس معده به مری تبدیل شود. این اختلال می‎تواند باعث ایجاد علایم آزار دهنده و عوارضی شود. علایم شامل کاهش روند وزن‎گیری، تحریک پذیری، گریه کردن غیر قابل توجیه و اختلالات خواب در بچه است. GERD برای پیشگیری از بروز آسیب در دیوارۀ مری نیاز به درمان دارد.
برخی از اوقات ریفلاکس در بچه ممکن است ناشی از برخی اختلالات جدی‎تر شامل موارد زیر باشد:
• عدم تحمل غذایی
• ازوفاژیت ائوزینوفیلیک، تجمع نوعی از سلول سفید خون که باعث جراحت یا التهاب بافت مری می‎شود
• استنوزیز پیلوریک، اختلالی در کودکان خردسال و نوزادان که مانع عبور غذا در درون رودۀ کوچک می‎شود
• GERD

در زمینه بیماری‌های کودکان بیشتر بخوانیم:

راش پوشک -
علت، درمان، مداوای خانگی، و طب مکمل

ریسک فاکتورها
اغلب ریسک فاکتورهای GER اطفال غیر قابل اجتناب بوده و شامل موارد زیر است:
• شل شدن موقتی اسفنکتر ازوفاژیال تحتانی پس از تغذیه شدن
• تغذیه مکرر در حجم زیاد
• کوتاه بودن مری
• خواباندن بچه در حالت درازکش
اختلالات مندرج در فهرست زیر ریسک فاکتورهای ابتلا کودکان خردسال و نوزدان به GERD محسوب می‎شوند:
• فتق هیاتال
• اختلالات رشد عصبی
• فیبروز کیستیک
• صرع
• اختللات مادرزادی مری
• آسم
• تولد زودرس
• چاقی
• تاریخچۀ خانوادگی ریفلاکس

علایم
GER اختلال پیچیده‎ای نیست، و اطفال دچار این نوع ریفلاکس اغلب "تُف‌اندازهای خوشحال" نامیده می‎شوند. اطفال دچار GER گاهی از اوقات ممکن است دچار استفراغ، تحریک‎پذیری، دوره‎های طولانی امتناع از تغذیه یا درد مکرر پشت شوند.
نوزادان دچار GER دارای مشخصات زیر هستند:
• وزن‎گیری در آنها نرمال است
• مشکلات کمی در تغذیه شدن دارند
• مشکلات تنفسی قابل ملاحظه‎ای ندارند
• فاقد علایم رفتار عصبی هستند
در مقابل علایم GERD در اطفال شامل موارد زیر است:
• وزن‌گیری ضعیف، کاهش وزن، و نارسایی رشد
• امتناع از تغذیه یا تغذیۀ طولانی
• تحریک‎پذیری پس از تغذیه شدن
• دشواری بلع یا احساس درد در هنگام بلع
• استفراغ مکرر
• درد معده، درد قفسۀ سینه، و درد در دیگر نواحی شکم
• سرفه‎های طولانی، خس خس سینه و خشونت صدا
• آسم
• لارنژیت برگشت کننده، پنومونی، سینوزیت، یا التهاب در گوش میانی
اطفال قادر به تشریح محل آسیب‎دیدگی خود نیستند، اما می‎توانند نشانه‌هایی از پریشان‎حالی، دوره‎های بیش از حد گریه کردن، اختلالات خواب، و کاهش اشتها را از خود بروز دهند.
اگر اطفال علایمی از GERD نشان دهند، مراجعه به پزشک الزامی است زیرا اختلالات دیگر و البته جدی‎تر، علایمی مشابه علایم ریفلاکس در اطفال ایجاد می‎کنند.

تشخیص ریفلاکس در کودکان خردسال و نوزادان
تست‎های تشخیصی به طور معمول در مورد تشخیص GER یا GERD استفاده نمی‎شود. تست‌های تشخیصی در عمل خود را قابل اعتمادتر از پرسش‌های دکتر و انجام معاینۀ فیزیکی نشان نداده‎اند.
اگر میزان رشد بچه مطابق انتظار بوده، بچه سالم به نظر برسد تست‎های دیگری در این مورد نیاز نیست.
دکترها در هنگامی گرایش به استفاده از تست‎های تشخیصی دارند که علایم در بچه بهبود نمی‎یابد، افزایش وزن در وی مشاهده نمی‎شود و مشکلات ریوی به چشم می‌خورد.
روش‌های تست کردن در این مورد شامل استفاده از اولتراسوند، تست‎های ادرار و خون، اسیدیتۀ مری، و پایش امپدانس مری، عکسبرداری اشعۀ ایکس، و اندوسکپی فوقانی و بیوپسی است.

درمان
اغلب موارد قی کردن یا ریفلاکس در طول یک سال اول زندگی کودک رفع می‎شود و نیازی به درمان نیست.

تغییرات سبک زندگی
ریفلاکس در میان اطفال تغذیه شده با شیر مادر کمتر شدید بوده و کمتر بروز می‎کند.
تغییرات فهرست زیر می‎تواند به بهبود ریفلاکس در اطفالی که با شیر خشک تغذیه می‎شوند، کمک کند:
• کاهش میزان تغذیه در کودکانی که بیش از حد تغذیه می‎شوند
• افزایش تعداد موارد تغذیه و کاهش میزان تغذیه در هر وعده
• افزودن عامل‎های سفت کننده (یک قاشق چایخوری سریال برنج به هر 28.5 گرم شیر خشک)
• استفاده از شیر خشک‎های دارای فورمولاسیون ضد استفراغ
• استفاده از شیر خشک‎های هیپوآلرژنیک برای اطفال دچار آلرژی نسبت به پروتئین شیر گاو
• قطع تغذیه برای فراهم کردن امکان آروغ زدن منظم برای بچه
در نوزادان دارای تغذیه با شیر مادر، عدم تغذیۀ مادر با غذاهای ایمنوژنیک مثل شیر گاو و تخم مرغ می‎تواند در بهبود علایم موجود در نوزاد کمک کننده باشد.
خواباندن بچه روی شکم یا پهلوی چپ در هنگام بیداری و پس از تغذیه با کاهش دوره‎های بروز ریفلاکس نوزادان مرتبط دانسته شده است. به هر جهت، برای پیشگیری از خطر سندرم مرگ ناگهانی نوزاد توصیه می‎شود که بچه در موقع خواب به حالت دراز کشیده به پشت قرار داده شود.
راست نگه داشتن بچه به مدت حداقل 30 دقیقه پس از تغذیه و بالا نگه داشتن سر ننو یا میز تعویض پوشک تا 30 درجه می‎تواند به پیشگیری از علایم ریفلاکس کمک کند.

دارو
داروها برای بچه‌های دچار ریفلاکس غیر پیچیده توصیه نمی‌شود. داروهای ریفلاکس می‎توانند عوارضی مثل پیشگیری از جذب آهن و کلسیم در نوزادان به دنبال داشته باشند و نیز می‎توانند مشخصاً احتمال توسعۀ مشکلات تنفسی و گوارشی را در بچه‌ها افزایش دهند.
اگر تغییرات تغذیه و حالت قرارگیری بچه تأثیری در بهبود GERD نداشته، و بچه همچنان در مورد تغذیه، خواب و رشد دچار مشکل باشد، دکتر داروهایی را برای کاهش مقدار اسید در معدۀ بچه توصیه می‎کند.
داروهای تجویزی در این مورد شامل بلوک کننده‌های H2 و مهار کننده‌های پمپ پروتون (PPIs) است. این داروها از طریق کاهش تولید اسید در معده علایم GERD را رفع می‎کنند و می‎توانند به التیام جدار یا دیوارۀ مری کمک کنند. بلوک کننده‌های H2 معمولاً برای دوره‎های کوتاه مدت یا تسکین بر مبنای نیاز استفاده می‌شوند و PPIs غالباً برای درمان GERD در درازمدت مورد استفاده قرار می‎گیرند.

جراحی
اقدامات جراحی در مورد GERD اطفال در موارد شدید بیماری در دستور کار قرار می‎گیرد. اگر داروها توفیقی در درمان بچه نداشته باشند یا اگر خطر بروز عوارض جدی برای بچه مطرح باشد، آنگاه جراحی یک گزینه خواهد بود.

آیا نوزادان ریفلاکس را رشد می‎دهند؟
اطفال گرایشی بر غلبه بر قی کردن در هنگامی که اسفنکتر ازوفاژیال قوی‎تر می‎شود از خود نشان می‌‏دهند. اغلب موارد GER تا سن 18 ماهگی یا حتی زودتر برطرف می‎شود.
به هر جهت، در حدود 2 تا 7 درصد والدین دارای کودکان بین 3 تا 9 سال خبر از ابتلاء بچۀ خود به سوزش سر دل، درد ناحیۀ فوقانی شکم و قی کردن می‎‏دهند. در حدود 5 تا 8 درصد نوجوانان نیز خبر از تجربۀ چنین علایمی در مورد خود می‌‏دهند.
GERD تا سن 12 سالگی رو به کاهش می‎گذارد و سپس در 16 تا 17 سالگی اوج می‎گیرد. GERD در مقایسه با پسران گرایشی به بروز بیشتر در میان دختران از خود نشان می‎دهد.
GER بیشتر در دوران کودکی و GERD اغلب در دوران بزرگسالی بروز می‎کند.

دورنما
اغلب اطفال تف کنندۀ شیر به هیچ عوارضی دچار نمی‎شوند و پس از یک سالگی بر این مشکل غلبه می‎کنند. اغلب موارد ریفلاکس از نوع GER ساده است.
موارد GERD اطفال را می‎توان زیر نظر پزشک بیماری‎های کودکان و از طریق تغییرات رژیم غذایی و سبک زندگی برطرف کرد. در عین حال برای به حداقل رساندن ریفلاکس، سوزش سر دل و استفراغ، داروهایی در دسترس است./

Source:
Medical News Today
Acid Reflux in Infants: Causes, Symptoms, and Treatment
Last reviewed Fri 3 February 2017
By Hannah Nichols
Reviewed by Alana Biggers, MD, MPH