• هیپرلیپیدمی چیست؟
• علایم هیپرلیپیدمی
• پیشگیری از هیپرلیپیدمی
• درمان هیپرلیپیدمی
• تشخیص هیپرلیپیدمی
• علل هیپرلیپیدمی
• انواع هیپرلیپیدمی
• خلاصه
هیپرلیپیدیمیا (هیپرلیپیدمی) یا بالا بودن کلسترول به افزایش میزان چربیها در خون اشاره دارد. اغلب مردم به طور معمول در زمان ابتلاء به هیپرلیپیدمی علایمی را تجربه نمیکنند اما ابتلاء به هیپرلیپیدمی خطر ایجاد بیماری قلبی، استروک و مرگ را افزایش میدهد. در سطح ایالات متحد آمریکا یکسوم مردم دچار هیپرلیپیدمی هستند.
هیپرلیپیدمی چیست؟
هیپرلیپیدمی به معنی بالا بودن میزان کلسترول خون است.
کلسترول یک مولکول چربی موموار است که توسط کبد تولید میشود. کلسترول برای سلامت غشاهای سلول، عملکرد مغز، تولید هومورن، و ذخیره کردن ویتامین نقش اساسی دارد.
دو نوع پروتئین، یا لیپوپروتئینها کلسترول را به سلولها حمل میکنند: لیپوپروتئین کم-چگالی (HDL) یا کلسترول بد، و لیپوپروتئین پرچگالی (HDL) یا کلسترول خوب. LDL دارای اثرات آسیب زننده به سلامت است. به هر حال HDL با اثرات منفی LDL مقابله میکند.
HDL برای سلامت انسان خوب است زیرا کلسترول اضافی را برای دفع به کبد برمیگرداند. در مرحله بعد کبد این کلسترول را از طریق صفرا دفع میکند. وقتی LDL در جریان خون باقی میماند باعث مشکلاتی برای سلامت میشود زیرا امکان انباشت اضافی کلسترول در خون را ایجاد میکند.
تریگلیسیریدها نوع دیگری از چربی در خون هستند. آنها نوعی کلسترول نیستند اما ارتباطی قوی با بیماری قلبی دارند. بر این مبنا، پزشکان در مردم دچار هیپرلیپیدمی سطح تریگلیسیرید را نیز اندازهگیری میکنند.
شخص ممکن است بر اثر ابتلاء به یکی از موارد زیر یا تلفیقی از آنها دچار هیپرلیپیدمی شود:
• بالا بودن میزان LDL
• بالا بودن میزان HDL
• بالا بودن میزان تریگلیسریدها
جدول زیر سطح ایدهآل کلسترول را مشخص میکند:
کلسترول توتال | زیر 200 میلیگرم در دسیلیتر |
کلسترول HDL | مردان: بیش از 40 میلیگرم در دسیلیتر زنان: بیش از 50 میلیگرم در دسیلیتر |
کلسترول LDL | افراد سالم از لحاظ دیگر: کمتر از 100 میلیگرم در دسیلیتر مردم دچار بیماری قلبی یا دیابت یا دچار مشکل در کنترل ریسک فاکتورها: کمتر از 70 میلیگرم در دسیلیتر |
تریگلیسیریدها | کمتر از 150 میلیگرم در دسیلیتر |
علایم هیپرلیپیدمی
به طور معمول مردم دچار هیپرلیپیدمی علایمی را تجربه نمیکنند. به هر حال، افراد دچار هیپرلیپیدمی خانوادگی یا وراثتی ممکن است به بروز تودههای زرد رنگ چربی در اطراف چشمها یا مفاصل دچار شوند.
پزشکان به طور معمول هیپرلیپیدمی را در طول تستهای روتین خون یا به دنبال ایجاد یک اتفاق قلبی عروقی مثل حمله قلبی یا استروک کشف میکنند.
انباشت زیاد چربی به مرور زمان میتواند باعث ایجاد اترواسکلروزیس شود. این مشکل زمانی مطرح است که پلاکها روی دیواره شریانها و رگهای خونی انباشته میشوند و دهانه آنها را باریک میکنند. این وضعیت میتواند به ناپایداری در جریان خون از طریق رگها منجر شود و به میزان زیادی خطر بیماری قلبی و استروک را افزایش دهد.
پیشگیری از هیپرلیپیدمی
گزینههای سبک زندگی و رژیم غذایی راه مهمی در پیشگیری و درمان هیپرلیپیدمی محسوب میشوند.
گزینهها در این مورد شامل رژیم غذایی "قلب سالم"، ورزش منظم، عدم مصرف دخانیات و حفظ وزن در محدوده سالم است.
رژیم غذایی
رژیم غذایی قلب سالم شامل به حداقل رساندن مصرف چربی اشباع شده، چربیهای ترانس، و کلسترول در برنامه غذایی و مصرف طیفی گسترده از میوهها و سبزیجات کامل، مقدار زیادی فیبر، آب، و غذاهای تهیه شده از غلات کامل است.
مردم باید مصرف فست فودها، غذاهای پرکربوهیدرات و غذاهای فرآوری شده یا فاقد مواد مغذی ارزشمند را کاهش داده یا قطع کنند.
ماهی، آجیل، و حبوب دارای "چربیهای مفید" هستند بنابراین میتوانند برای مردم نیازمند کاهش میزان کلسترول LDL مفید باشند. در زمان استفاده از روغن، مردم باید روغن زیتون یا روغنهای دیگری را که غنی از چربیهای اشباع نشده هستند انتخاب کنند.
وزن
مردم چاق یا دارای اضافه وزن نیز در ریسک بالاتری برای دچار شدن به هیپرلیپیدمی و بیماری قلبی قرار دارند.
کاهش وزن میتواند به کاهش LDL، کلسترول توتال و تریگلیسیرید کمک کند. کاهش وزن در عین حال به تقویت HDL منجر میشود که به خارج ساختن LDL از خون کمک میکند.
فعالیت جسمانی
فقدان تحرک جسمانی یک ریسک فاکتور دیگر بیماری قلبی است.
ورزش منظم و فعالیت جسمانی به مردم در کاهش LDL، افزایش HDL، و کاهش وزن کمک میکند.
"انجمن آمریکایی قلب" توصیه میکند که مردم در طول هر هفته 150 دقیقه فعالیت جسمانی با شدت متوسط انجام دهند.
عدم مصرف دخانیات
سیگار محرک بسیاری مشکلات تقویت کننده بیماری قلبی است.
سیگار باعث تقویت اترواسکلروزیس، افزایش سطح LDL و محرک التهاب و شکلگیری لخته خون میشود. ترک سیگار باعث افزایش میزان HDL میشود.
شخص دچار هیپرلیپیدمی میتواند ریسک مشکلات قلبی عروقی را در دورههای بعدی زندگی خود با دنبال کردن رژیم غذایی سختگیرانه و برنامه درمانی توصیه شده توسط پزشک کاهش دهد.
درمان هیپرلیپیدمی
خودمدیریتی هیپرلیپیدمی از طریق رژیم غذایی متعادل و فعالیت جسمانی منظم میتواند به مردم در کاهش سطح لیپوپروتئینهای خون کمک کند.
به هر حال ژنتیک نیز در تعیین میزان کلسترول نقش دارد، بنابراین سبک زندگی سالم همیشه برای کاهش سطح کلسترول کافی نیست. برخی افراد ممکن است در این مورد به دارو نیاز داشته باشند.
به طور معمول پزشکان برای کاهش سطح کلسترول این داروها را توصیه میکنند: استاتینهایی مثل سیمواستاتین، لوواستاتین، اتورواستاتین، و روسوواستاتین. این داروها میزان کلسترول تولید شده توسط کبد را کاهش میدهند.
استاتینها میتوانند باعث ایجاد عوارضی شامل درد عضلات شوند. این درد عضلانی معمولاً ضرری ندارد اما در موارد نادر استاتینها باعث صدمه دیدن یا اتلاف عضله میشوند.
هر کسی که احساس میکند تحمل درد ناشی از مصرف استاتینها دشوار است باید پیش از تصمیمگیری برای قطع مصرف این داروها با پزشک مشورت کند. این موضوع ضروری است که خطر حوادث قلبی عروقی با ریسک عوارض جانبی ناشی از دارو پیش از قطع درمان با استاتینها بررسی شود.
مردمی که با دوزهای تعیین شده استاتین کلسترول خون آنان به سطح بهینه نمیرسد ممکن است به افزایش دوز دارو یا داروهای تکمیلی نیاز داشته باشند. داروهای غیر استاتین دیگر شامل ازیتیمیب و با شیوع کمتر، فیبراتها یا نیاسین است.
بر مبنای دستورالعملهای جدید مهار کنندههای PCSK9 مثل اوولومومب (ریپاتا) نیز در دسترسند.
مهار کنندههای PCSK9 گران قیمت هستند، بنابراین پزشک باید پیش از تجویز آنها این جنبه قضیه را نیز در نظر بگیرد. به هر حال دستورالعملها کاهش قیمت دارو را برای ایجاد امکان تهیه آن توسط بخشهای خاصی از جمعیت توصیه میکنند.
این شامل مردم دچار هیپرلیپیدمی ارثی میشود که با توجه به جهات دیگر قادر به گرفتن این دارو نیستند یا آنهایی که به یک حمله قلبی دچار شدهاند و با مصرف داروهای دیگر سطح هدف LDL در مورد آنان تحقق نمییابد.
تشخیص هیپرلیپیدمی
پزشکان میتوانند با یک آزمایش خون نمایه لیپید هیپرلیپیدمی را تشخیص دهند.
این تست معمولاً در شرایط ناشتا انجام میشود. این بدان معنی است که شخص باید پیش از انجام تست به مدت 9 تا 12 ساعت از خوردن یا نوشیدن خودداری کند. به هر حال دستورالعملهای جدید در مورد ناشتا بودن برای انجام تست سختگیری کمتری نشان میدهند، بنابراین بهتر است مردم در این مورد موضوع را با پزشک خود بررسی کنند.
یک دستورالعمل اخیراً به روز شده توصیه میکند که والدین در صورتی که دارای تاریخچه خانوادگی بالا بودن کلسترول یا بیماری قلبی باشند میتوانند بچههای خود را از سن دو سالگی مورد غربالگری کلسترول قرار دهند.
اغلب کودکان باید در سنین 9 تا 11 سالگی و بعد در سنین 17 تا 21 سالگی در مورد کلسترول غربالگری شوند.
علل هیپرلیپیدمی
علل هیپرلیپیدمی شامل موارد زیر است:
• عوامل ژنتیک. پزشکان به این مورد به عنوان هیپرلیپیدمی اولیه اشاره میکنند. شخص این نوع هیپرلیپیدمی را از والدین خود به ارث میبرد.
• فقر تغذیه و دیگر عوامل. پزشکان این مورد را زیر عنوان هیپرلیپیدمی ثانویه میشناسند.
دیگر ریسک فاکتورها عبارتند از:
• مصرف زیاد الکل
• چاقی
• مصرف دارو، مثل داروهای هورمونی یا استروئیدها
• دیابت
• سندرم متابولیک
• بیماری مزمن کلیه
• یائسگی زودرس
• کمکاری غده تیروئید یا هیپوتیروئیدیسم
• بارداری
• سبک زندگی ساکن
هیپرلیپیدمی خانوادگی ریشه در یک اختلال ژنتیکی دارد.
یکی از والدین ژنی جهش یافته را به نسل بعد منتقل میکند که منجر به از دست رفتن یا سوء عملکرد گیرنده LDL میشود. این بدان معنی است که بدن نمیتواند LDL را از جریان خون پاکسازی کند، که این باعث افزایش خطرناک سطح LDL در خون میشود.
برخی گروههای نژادی مثل کانادییهای فرانسوی تبار، مسیحیان لبنانی، و جوامع خاصی در آفریقای جنوبی شامل آفریکانرها، یهودیان اشکنازی و هندیها در ریسک بالاتری برای ابتلاء به هیپرلیپیدمی خانوادگی قرار دارند.
انواع هیپرلیپیدمی
چند نوع هیپرلیپیدمی وجود دارد که دارای اثرات مختلفی بر بدن هستند. پزشکان آنها را بر مبنای انواع مختلف چربی درگیر و میزان تأثیر هر نوع بر بدن دستهبندی میکنند.
هیپرلیپیدمی نوع 1. نوع 1 یا هیپرلیپیدمی خانوادگی کمبود لیپوپروتئین لیپاز به طور معمول در دوران کودکی ایجاد میشود و شدید است. این نوعی اختلال ارثی است که فرآیند نرمال تجزیه چربیها را مختل میکند و به درد شکم، عفونتهای مکرر لوزالمعده و بزرگ شدن کبد (هپاتومگالی) و بزرگ شدن طحال (اسپلنومگالی) منجر میشود.
هیپرلیپیدمی نوع 2 (a و b). نوع IIa، یا هیپرلیپیدمی خانوادگی و نوع IIb یا هیپرلیپیدمی خانوادگی تلفیقی، هر دو نتیجه بالا بودن سطح LDL هستند. آنها میتوانند به تجمع چربی در پوست و اطراف چشم منجر شوند و نیز میتوانند خطر مشکلات قلبی را افزایش دهند.
هیپرلیپیدمی نوع 3. نوع 3 یا دیسبتالیپوپروتئینمی، به لیپوپروتئینها آسیب میزند. این اختلال زمانی بروز میکند که سطح LDL در خون بسیار پایین است، همزمان سطح HDL نرمال باقی میماند. یک ویژگی معمول نوع 3 بروز زانتوماها یا پلاکهای تخت، و زرد متمایل به خاکستری بر روی پلک چشم و اطراف چشمها است.
نوع 3 خطر ایجاد زودهنگام بیماری قلبی عروقی و بیماری شریان محیطی را افزایش میدهد.
هیپرلیپیدمی نوع 4. نوع 4 یا هیپرتریگلیسیریدمی، گذشته از کلسترول سطح تریگلیسیریدها را در خون افزایش میدهد. این نوع نیز ممکن است به چاقی، افزایش قند خون و میزان بالای انسولین منجر شود.
شخص ممکن است تا زمان اوایل بزرگسالی متوجه هیپرلیپیدمی نوع 4 نشود.
خلاصه
هیپرلیپیدمی یک ریسک فاکتور اصلی بیماری قلبی است. هیپرلیپیدمی به بالا رفتن سطح کلسترول LDL و تریگلیسیریدها در خون اشاره دارد.
پزشکان LDL را به عنوان کلسترول بد و HDL را به عنوان کلسترول خوب تلقی میکنند.
هیپوتیروئیدیسم، رژیم غذایی پرچربی، و چاقی یا اضافه وزن باعث افزایش سطح کلسترول میشوند. به هر حال برخی انواع هیپرلیپیدمی علل ژنتیکی دارند.
فعالیت فیزیکی منظم و رژیم غذایی شامل چربیهای سالم میتوانند باعث بهبود تعادل کلسترول در خون شوند و به مردم در پیشگیری از مشکلات مرتبط به سلامت کمک کنند./
• دکتر پایا کوهلی، کاتلین دیویس
• ترجمه هامیک رادیان
Source:
Medical News Today
What to know about hyperlipidemia
Medically reviewed by Dr. Payal Kohli, MD, FACC
On July 15, 2019 —
Written by Kathleen Davis FNP
مطالب پیشنهادی ما برای مطالعه

آمفتامین قلب را سریعتر پیر میکند

استرس چگونه بر میزان کلسترول تأثیر میگذارد؟

آیا با رعایت اعتدال نیز نوشخواری کماکان مضر است؟

دستورالعمل جدید برای مصرف استاتینها در پیشگیری از بیماریهای قلبی عروقی

مصرف داروهای غیر استروئیدی ضد التهابی در زمان سرماخوردگی خطر حمله قلبی را افزایش میدهد

اُمگا 3 آسیب و عملکرد قلب را در پی حمله قلبی بهبود میبخشد

زایمان زودرس زنان را در خطر بیماری قلبی عروقی قرار میدهد

الگوی غذایی منظم مانع بیماری قلبی میشود

جنگ بر سر شکر: کودکان باید روزانه کمتر از 6 قاشق چایخوری شکر بخورند

وایاگرا برای سلامت قلب مردان دچار دیابت نوع 2 مفید است

نگرانی در مورد سلامت، خطر بیماری قلبی را افزایش میدهد

پروتئین تشکیل دهندة رگهای خونی میتواند آلترناتیوی برای جراحی بایپس قلبی باشد

تأثیر سن تشخیص سرطان بر ریسک مرگ ناشی از بیماری قلبی

برخی داروهای غیر استروئیدی ضد التهابی ریسک نارسایی قلبی را افزایش میدهند

آیا استاتینها خطر آلزایمر را کاهش میدهند؟

وارفارین و افزایش خطر زوال عقل

گوشت قرمز خطر مرگ را افزایش میدهد؟

سیگارهای الکترونیک خطر بیماری قلبی عروقی را افزایش میدهند

سنگ کیسة صفرا ریسک بیماری قلبی را پنج برابر میکند

مصرف زیاد چربیهای اشباع شده خطر بیماری قلبی را افزایش میدهد

نقش اختلالات خواب در بیماری قلبی

نتایج مطالعة جهانی در مورد فشار خون بالا

سطح کلسترول: معنی آن چیست و مقدار سالم آن چقدر است

پیامدهای شگفتآور استرس برای سلامت

چه نوع روغنی برای استفاده در آشپزخانه مناسب است؟

پیامدهای ناگوار ساعت کار طولانی

حبوبات خطر دیابت نوع 2 را کاهش میدهند

رژیم غذایی یو- یو خطر مرگ را در افراد دچار بیماری قلبی افزایش میدهد

میوه تازه از دیابت و عوارض مرتبط به آن پیشگیری میکند

آلودگی زیاد هوا کلسترول "خوب" را در بدن کاهش میدهد

تنفس شین – استوکس: آنچه به دانستنش نیاز است

دارچین ضررهای رژیم غذایی پرچربی را کاهش میدهد

اثرات دیابت بر بدن و دستگاههای آن

شکلات میتواند خطر فیبریلاسیون دهلیزی را کاهش دهد

کمبود خواب خطر مرگ را در افراد مبتلا به سندرم متابولیک افزایش میدهد

پدیده العاذر: وقتی مرده زنده میشود

درد نگران کننده بازوی چپ

استاتینها ممکن است خطر بیماری پارکینسون را افزایش دهند

مست کردن در اوایل نوجوانی خطر مرگ زودرس را افزایش میدهد

آیا زونا خطر حمله قلبی را افزایش میدهد؟

رژیم گیاهی ناسالم خطر بیماری قلبی را افزایش میدهد

اصلاح ژن جهش را در جنین انسان ترمیم میکند

کلسترول "خوب" خطر مرگ را افزایش میدهد

آیا گوشت دستگاههای بدن (گوشت ارگان) برای شما خوب است؟ فواید و ریسکها

آیا کلسترول HDL میتواند خیلی بالا باشد؟

هیپرمی یا پرخونی - علل، علایم، و درمان

نسبت کمر به باسن - چگونه به سلامت فرد آسیب میرساند؟

درد قفسه سینه و اضطراب - آنچه به دانستنش نیاز است

9 راه برای افزایش فشار خون

مورینگا - فواید و عوارض جانبی

وارفارین از سرطان پیشگیری میکند

بدن الکل را چگونه پردازش میکند

سندرم متابولیک یا مجموعۀ ریسک فاکتورهای بیماری قلبی عروقی و دیابت نوع 2 - علتها، درمان و تشخیص

ده علت درد پا - انواع، و درمانها

زنان به علت نوع توزیع چربی در ریسک بالاتری برای بیماریهای کاردیومتابولیک قرار دارند

هیپرولمی یا افزایش بیش از حد مایعات در خون - آنچه در مورد بیشبار مایعات دانستنش نیاز است

ادم ریوی یا انباشت مایع در کیسههای هوایی ریه - علل، درمان، و علایم

غلظت خون یا هیپرکواگیولبیلیتی - آنچه دانستنش نیاز است

ادم (ادما) یا ورم ناشی از حبس مایع در بافتهای بدن - علایم، علل، و درمان

مقصر پنهان؟ آنفولانزا خطر حمله قلبی را افزایش میدهد

17 راه مؤثر برای کاهش فشار خون

سیانوز یا کبود شدن غیر نرمال بر اثر مشکلات گردش خون - علل، علایم، تشخیص، و درمان

چگونه جریان گردش خون را تقویت کنیم

آناسارکا یا ورم سراسری بدن - علل، علایم، و درمان

درد زیر پستان چپ - علل قلبی، علل گوارشی و دیگر علل

درد گاز در قفسه سینه - آنچه دانستنش نیاز است

کافئین و عوارض جانبی مصرف زیاد آن

نسبت کلسترول چیست و چرا مهم است؟

زنتلاسما یا تجمع کلسترول در چشم- علایم و درمان

هیپرتیروئیدیسم یا پرکاری تیروئید - آنچه دانستنش نیاز است

چطور میتوانم فشار خونم را ثابت نگه دارم؟

26 علت اصلی درد قفسه سینه

عرق سرد - علل، علایم، عوارض، و درمان

سندرم آنتیفسفولیپید یا سندرم چسبندگی خون - آنچه دانستنش نیاز است

درد متناوب قفسه سینه - علل مرتبط به قلب، علل غیر قلبی و میزان جدی بودن

ترومبوفلبیت (ترومبوفلوبایتیس) یا فرآیند التهابی منجر به تشکیل لخته خون در ورید

ابتلاء همزمان به سردرد و درد قفسه سینه به چه معنی است؟

بیماری عروق محیطی (انواع ارگانیک و کارکردی)

سیانوز محیطی یا کبود شدن بر اثر کمبود خون غنی از اکسیژن، در نوزادان و بزرگسالان

ارتوپنیا (ارتوپنه) یا تنگی تنفس در حالت درازکش

واکنشهای انتقال خون (واکنشهای تزریق خون) - علایم، علل، و عوارض

چگونه تشخیص دهیم که دچار افزایش فشار خون هستیم؟

چه چیز باعث درد قفسه سینه همراه استفراغ میشود؟

پروتئین گیاهی و پروتئین حیوانی - تفاوتها، عضلهسازی، سلامت

اسپاسم شریان کرونری - علایم، علل، تشخیص، و درمان

کاربردها، فواید و خطرات آسپیرین

مراحل احیاء قلبی ریوی (CPR) - راهنمای بصری

هیپرتانسیون ثانویه یا فشار خون بالا بر اثر بیماریهای دیگر

لخته خون پشت زانو

هیپرکلسترولمی خانوادگی، پردازش کلسترول و بیماری قلبی

سندرم مارفان

نمودار فشار خون - دامنهها و راهنمای تنظیم فشار خون

بالا بودن فشار خون صبحگاهی به چه معنی است؟
نظرات (0)